Szanowna Pani Minister
Dr Agnieszka Kozłowska-Rajewicz
Pełnomocnik Rządu ds. Równego Traktowania
Al.
Ujazdowskie 1/3
00-583
Warszawa
Szanowna
Pani Minister,
Z
ogromnym zadowoleniem przyjmujemy fakt, że w programie zauważona została
sytuacja osób transpłciowych na rynku pracy, a także podkreślona ich trudna
sytuacja życiowa wynikająca z nieuzasadnionego przedłużania procesu
korekty płci metrykalnej, co wynika z niewystarczającej definicji kolejnych
procedur tego procesu (brak odpowiedniej ustawy) oraz przedłużającego się
postępowania sądowego.
Cieszy
nas również, że w rozdziale dotyczącym międzynarodowego prawa pamiętano o niezwykle
istotnej dyrektywie 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca
2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego
traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy (wersja
przeredagowana) (Dz. Urz. UE L 204 z 26.07.2006, str. 23), która bezpośrednio
odnosi się do osób będących po korekcie płci metrykalnej.
Niepokoi nas fakt, że mimo
poruszenia we wstępie do programu kwestii płci społeczno-kulturowej i polityki gender
mainstreamingu, nie zdecydowano się podkreślić problematyki
transpłciowości, która – choć grupowana w skrótowcu LGBT – najczęściej odnosi
się właśnie do problematyki społecznie definiowanej płci. Postulujemy
uwzględnienie tej tematyki w odniesieniu do działań rządu na rzecz równości
płci.
Z zainteresowaniem obserwujemy, że tematyka tożsamości płciowej jest wielokrotnie podejmowana w Programie. Cieszy nas również, że pojęcie to pojawia się przy okazji propozycji rozszerzenia katalogu przesłanek wymienionych w art. 119, art. 256 i art. 257 Kodeksu karnego.
Bardzo istotne z punktu
widzenia Fundacji Trans-Fuzja jest uwzględnienie tematyki tożsamości płciowej w
kluczowych działaniach prowadzących do osiągnięcia Celu 4.1: „Uwzględnienie w ramowych programach
kształcenia w zakresie studiów lekarskich, treści dotyczących aktualnej
wiedzy medycznej i psychologicznej na temat orientacji seksualnych,
tożsamości płciowych, funkcjonowania społecznego, a także specyficznych barier
i potrzeb osób LGBT”.
Komentarz do całości programu
1. W rozwinięciu skrótowca LGBT należy
osoby "transseksualne" zastąpić "transpłciowymi", aby
obejmował on szerokie aspekty tożsamości i ekspresji płciowej.
2. Problematyka kwestii dotyczących
osób LGBT powinna zostać odpowiednio rozszerzona i wyjaśniona, aby
działania na rzecz tej społeczności nie zostały rozumiane wyłącznie jako
działanie na rzecz orientacji seksualnej, bez uwzględniania tożsamości
płciowej, co często ma miejsce przy posługiwaniu się wspomnianym skrótowcem.
3. W tytule celu głównego 2. w
obszarze II: "Równe traktowanie na
rynku pracy i w systemie zabezpieczeń społecznych" oraz celu głównego
8. w obszarze VI: "Równe traktowanie
w dostępie do dóbr i usług" proponujemy dodanie tożsamości
płciowej jako przesłanki równego traktowania.
4. Niezbędne, naszym zdaniem, jest
włączenie do Krajowego Programu problematyki interseksualności, szczególnie gdy
ma on dotyczyć zmian w ramowych programach kształcenia w zakresie studiów
lekarskich. Osoby interseksualne, często nazywane hermafrodytycznymi, wciąż
spotykają się z niehumanitarnym traktowaniem, gdyż w Polsce nie ma jasnych
regulacji, które zabraniałyby tzw. "chirurgii korekcyjnej" na
noworodkach, które urodziły się z genitaliami utrudniającymi
zakwalifikowanie ich do płci męskiej
bądź żeńskiej.
5. Postulujemy również włączenie do
Krajowego Programu problematyki ekspresji płciowej, która łączy się
z problematyką tożsamości płciowej i orientacji seksualnej, szczególnie
w kwestiach związanych z dyskryminacją oraz przemocą. Ekspresja płciowa to
sposób prezentowania się w społeczeństwie poprzez akcesoria kulturowe
tradycyjnie kojarzone z płcią zarówno poprzez narzędzia materialne (ubiór
itp.), jak niematerialne (np. sposób poruszania się, język). Ekspresja płciowa
może być narzędziem manifestacji tożsamości płciowej, ale nie musi. Bardzo
często przemoc uważana za homo- lub transfobiczną spowodowana jest negatywną
oceną ekspresji płciowej ofiary przez agresora, a osoba poszkodowana nie musi
wcale przynależeć do społeczności LGBT.
6. Postulujemy także szerszy opis
szczegółowych planów i czynności zmierzających do osiągnięcia definiowanych
celów. Jak dotąd opisy te stanowią jedynie zalążek realnego działania.
7. Ze względu na konieczność
zdefiniowania odpowiednich działań na rzecz ulepszenia sytuacji osób homo- i
biseksualnych oraz transpłciowych i interseksualnych postulujemy
dołączenie do omawianych międzynarodowych dokumentów Zalecenia CM/Rec(2010)5
Komitetu Ministrów dla Państw Członkowskich w zakresie środków zwalczania
dyskryminacji opartej na orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej oraz
Zasady Yogyakarty, jako formę rekomendacji pochodzącej od kręgów eksperckich.
Mamy
nadzieję, że Krajowy Program Działań na rzecz Równego Traktowania, uzupełniony
o proponowane przez nas zapisy zostanie przyjęty przez Radę Ministrów, a
przedstawicielki i przedstawiciele organizacji pozarządowych, w tym nasza fundacja,
będą miały możliwość monitorowania prawidłowego i skutecznego jego wdrożenia.
Deklarujemy naszą gotowość i wolę
współpracy na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji w Polsce.
Z poważaniem
Zarząd Fundacji Trans-Fuzja
ed | zamieszczono: 2013.04.23 |