Stanowisko Koalicji na Rzecz Równych Szans w sprawie
toczących się prac legislacyjnych odnośnie zmiany Rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 22 kwietnia 2008 r. w sprawie Pełnomocnika
Rządu do spraw Równego Traktowania (Dz. U. z dnia 30 kwietnia 2008
r.)
Uwagi Ogólne
Niżej podpisane organizacje skupione w
Koalicji na Rzecz Równych Szans z niepokojem przyjmują ostatnie
działania rządu odnośnie sposobu prowadzenia prac nad zmianą
rozporządzenia regulującego działania Pełnomocnika Rządu ds.
Równego Traktowania – rządowego podmiotu odpowiedzialnego za
przeciwdziałanie dyskryminacji w Polsce.
W Ocenie Skutków
Regulacji załączonego do uzasadnieniu projektu rozporządzenia z
dnia 11 marca br. zamieszczonego na stronie BIP Kancelarii Prezesa
Rady Ministrów stwierdzono, że „z uwagi na to, że projekt
dotyczy funkcjonowania administracji rządowej, tym samym nie jest
uzasadnione przeprowadzanie konsultacji społecznych”.
Podpisanym
niżej organizacjom trudno jest się zgodzić z takim stanowiskiem.
Z
uwagi na to, że projektowana zmiana dotyczy zadań organu, który
pełni niezmiernie ważną rolę społeczną a organizacje
pozarządowe są jego głównym partnerem w codziennej pracy na rzecz
wyrównywania szans, niezrozumiałe jest, dlaczego ekspercki głos
organizacji reprezentujących interesy grup dyskryminowanych, na
rzecz których działa także Pełnomocnik Rządu ds. Równego
Traktowania, nie jest brany pod uwagę.
Dlatego też, pomimo braku
woli uwzględnienia opinii organizacji pozarządowych w procesie
stanowienia prawa, poniżej przedstawiamy nasze uwagi do
projektowanego rozporządzenia.
Uwagi szczegółowe
Proponujemy
uzupełnienie katalogu przesłanek dyskryminacyjnych zawartego w § 2
ust.1 pkt 1 o kategorię tożsamości płciowej (która objęłaby
osoby transpłciowe doświadczające systemowego wykluczenia zarówno
społecznego jak i prawnego) oraz dyskryminacji na podstawie więcej
niż jednej cechy prawnie chronionej (dyskryminacja zwielokrotniona).
Dyskryminacja zwielokrotniona ma miejsce np. w sytuacji, w której
osoba jest ofiarą dyskryminacji ze względu na swoją płeć
i jednocześnie ze względu na niepełnosprawność, lub rasę
lub pochodzenie etniczne.
Wydaje się również celowym uzupełnienie ww. katalogu przesłanek o kategorię tzw. dyskryminacji przez asocjację (czyli nierówne potraktowanie osoby poprzez fakt powiązania jej z osobą, która cechę prawnie chronioną nosi) oraz dyskryminację przez błędne przypisanie cechy prawnie chronionej.
W myśl orzecznictwa i
wspólnotowej doktryny prawniczej, każde nierówne traktowanie
takiej osoby motywowane wspomnianymi powyżej sytuacjami, jest
uważane za dyskryminację na gruncie chronionej prawem cechy.
Kwestia dyskryminacji przez asocjację była ostatnio
przedmiotem orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości,
w którym stwierdzono, że Dyrektywa Nr 2000/78/WE z 27 listopada
2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania
w zakresie zatrudnienia i pracy chroni przed dyskryminacją
także osoby, które choć same nie są niepełnosprawne, mogą
doświadczać nierównego traktowania w postaci dyskryminacji
bezpośredniej lub molestowania, z uwagi na ich powiązanie
(asocjację) z osobami niepełnosprawnymi.
W projekcie
rozporządzenia wprowadza się także nową przesłankę
dyskryminacji – niepełnosprawność. Niewystarczająco jasno
uzasadniono jednak podział kompetencji Pełnomocnika Rządu ds.
Równego Traktowania i funkcjonującego już w polskiej administracji
Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, w którego
kompetencjach pozostają działania na rzecz wyrównywania szans osób
z niepełnosprawnościami. Takie rozwiązanie może przyczynić się
do powielenia kompetencji i dublowania zadań przez organy rządowe w
tej dziedzinie.
Podsumowanie
Biorąc pod uwagę fakt, iż
planowane działania odnośnie Rozporządzenia w sprawie Pełnomocnika
Rządu ds. Równego Traktowania dotykają spraw, którymi na co dzień
zajmują się organizacje pozarządowe skupione w Koalicji na Rzecz
Równych Szans, celowym jest informowanie i konsultowanie tych
podmiotów w każdym przypadku zmian legislacyjnych dotyczących
obszaru przeciwdziałania dyskryminacji.
Organizacje tworzące
Koalicję na Rzecz Równych Szans doceniają fakt, iż rząd polski
zdecydował się na powołanie stanowiska rządowego, którego
zadaniem jest przeciwdziałanie dyskryminacji i zwalczanie
nierówności. Nie można jednak nie zauważyć faktu, iż pomijanie
eksperckich organizacji pozarządowych w procesie konsultacji tak
ważnego aktu prawnego jest niepokojącą praktyką.
Z podobnym
zaniepokojeniem przyjmujemy również brak dialogu odnośnie projektu
ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w
zakresie równego traktowania. Pomimo wielokrotnych interwencji
organizacji pozarządowych, kolejne wersje ww. ustawy nie są
przedstawiane do konsultacji i tym samym głos organizacji
reprezentujących osoby, których ustawa ta będzie dotyczyła, są
wykluczone z dialogu w tej sprawie.
Organizacje członkowskie
Koalicji na Rzecz Równych Szans:
Polskie Towarzystwo Prawa
Antydyskryminacyjnego - koordynator Koalicji
Fundacja
Feminoteka
Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii
„Otwarta Rzeczpospolita"
Kampania Przeciw
Homofobii
Helsińska Fundacja Praw Człowieka
Lambda
Warszawa
Amnesty International
Lambda Bydgoszcz
Towarzystwo
Edukacji Antydyskryminacyjnej
Fundacja Równości
Koalicja
Karat
Fundacja Trans-Fuzja
Federacja na rzecz Kobiet i
Planowania Rodziny
Fundacja MaMa
Fundacja Przestrzeń
Kobiet
Fundacja Autonomia
Stowarzyszenie Aktywne
Kobiety
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezależnych
MIKUSZEWO
Stowarzyszenie Homo Faber
Stowarzyszenie na Rzecz
Kobiet "Victoria"
Stowarzyszenie Nigdy
Więcej
Stowarzyszenie Kobiet Konsola
FORUM 50+
Fundacja
TUS
Stowarzyszenie Interwencji Prawnej
Instytut
Podkarpacki
Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych
Stowarzyszenie
Kobiet Niepełnosprawnych ONE.PL
Żydowskie
Stowarzyszenie Czulent
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju
Społeczeństwa Obywatelskiego PRO HUMANUM
Związek Nauczycielstwa
Polskiego
Stowarzyszenia Romów w Polsce
Koalicja na Rzecz
Równych Szans to nieformalna platforma skupiająca szereg
organizacji pozarządowych działających na rzecz praw człowieka i
promowania zasady równości i niedyskryminacji. Organizacje
wchodzące w skład koalicji są wiodącymi polskimi organizacjami
eksperckimi od lat aktywnymi w obszarze przeciwdziałania
dyskryminacji. Głównym celem platformy jest prowadzenie
merytorycznego dialogu z rządem odpowiedzialnym za opracowanie
kompleksowego i skutecznego prawa antydyskryminacyjnego.
ed | zamieszczono: 2010.04.14 |